Palmella stadium Euglena

Euglena zijn algen. Oogflagellaten om precies te zijn.

Wanneer deze oogflagellaten massaal voorkomen zien we vaker dat ze in een bijzonder stadium verkeren; het zogenaamde Palmella-stadium.

Normaal gesproken leven deze algen individueel en vrijzwemmend, dus niet in een kolonie. Tijdens het Palmella-stadium komen zij echter bijeen en creëren een taai slijmachtig omhulsel. Hierin kapselen ze zichzelf in. Deze slijmkapsels zijn te vergelijken met een soort cysten (welke meerder algensoorten gebruiken als ruststadium). Wanneer de flagellaten op deze manier bij elkaar komen om zich in te nestelen, lijken het net bijen in een honingraad.

Een Palmella-stadium kan zowel een ruststadium als een voortplantingsstadium zijn.

Een ruststadium nemen ze aan wanneer de omstandigheden in het water voor hen ongunstig zijn. Hierbij kun je denken aan ovoldoende voedsel of geen fijne temperaturen voor de flagellaten. Wanneer de omstandigheden voor hen verbeteren zullen ze de slijmkapsels verlaten en weer hun ‘normale’ mobiele vorm aannemen.

Wanneer de omstandigheden voor de fagellaten juist erg goed zijn, kunnen zij gaan voortplanten. Ook hier kunnen zij dan een Palmella-stadium aannemen. Dit gaat hetzelfde in zijn werk en ziet er hetzelfde uit. Het verschil met het ruststadium is dat je in de 'kamers' van de slijmkapsels juveniele cellen ziet. Dit zijn als het ware de 'baby-flagellaten'. In een (kraam)kamertje van het slijmkapsel kunnen 1 tot 2 adulte (volwassen) flagellaten en wel tot 8 juveniele (baby) flagellaten zitten.

Wanneer de voortplanting voorbij is en de juveniele cellen zich meer ontwikkelen, zie je dat steeds meer individuen de slijmkapsels verlaten.

Het geslacht Euglena heeft meerdere soorten, zoals Euglena viridis , Euglena sanguinea , Euglena oxyuris , enz. In totaal zijn er in Nederland alleen al zo'n 90 soorten en variëteiten.

Wanneer de Euglena in het Palmella-stadium zijn, is het lastig om deze verder tot op soort te kunnen determineren. In dit stadium verliezen de algen hun kenmerkende vormen en nemen een algemene ronde vorm aan. Ook verliezen ze andere karakteristieke uiterlijke kenmerken, zoals de flagellen.

Gelukkig zijn er vaak ook nog een aantal vrijzwemmende indiviuen aanwezig die nog niet ingekapseld zijn, of er alweer uit zijn. Zo kan bij een dergelijke bloei vaak       alsnog worden bepaald om welke soort het gaat. Dit is van belang omdat uit recent onderzoek is gebleken dat sommige soorten Euglena toxines kunnen produceren.

Hierbij gaat het om het toxine Euglenophycin wat schadelijk is voor vissen. Voor mensen, huisdieren en vee zijn deze toxines niet gevaarlijk.

Dit hele fenomeen kan wel een groenige (soms stinkende) schuimlaag op het water creëren, wat minder prettig kan zijn voor zwemmers.

Vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem gerust contact met ons op!

Wed, 10 July